สารเคมีตกค้างในอาหารออร์แกนิคน้อยกว่าอาหารทั่วไป: รายงานวิจัยในสหภาพยุโรป

สำนักงานความปลอดภัยทางอาหารยุโรป หรือ European Food Safety Authority (EFSA) ในทุกๆ ปี จะทำการสำรวจและสุ่มตัวอย่างอาหารที่ขายในสหภาพยุโรป เพื่อวิเคราะห์หาสารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่อาจตกค้างในผลผลิต โดยการสุ่มนี้ จะสุ่มทั้งผลิตภัณฑ์อาหารทั่วไปและอาหารออร์แกนิคด้วย

ในปี 2561 ที่ผ่านมา มีการสุ่มตัวอย่างอาหารออร์แกนิคทั้งหมด 5,735 ตัวอย่าง (อาหารทั่วไป 83,622 ตัวอย่าง) และตรวจพบว่ามีสารเคมีตกค้างต่ำกว่าระดับเกณฑ์ MRL 13.8% (46.0% ในอาหารทั่วไป) และพบตกค้างเกินเกณฑ์ MRL 1.4% (4.8% ในอาหารทั่วไป) ซึ่งแสดงให้ว่า อาหารออร์แกนิคปลอดภัยกว่าอาหารทั่วไปค่อนข้างมาก

MRL ย่อมาจาก Maximum Residue Limit หรือ ค่ามาตรฐานความปลอดภัยของสารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ตกค้างในอาหาร ซึ่งคือ ปริมาณสารเคมีสูงสุดของสารแต่ละชนิด ที่ยินยอมให้มีตกค้างในอาหารแต่ละชนิด โดยเชื่อว่าผู้บริโภคสามารถบริโภคอาหารที่มีสารตกค้างนี้ได้โดยไม่มีอันตราย แต่ข้อวิจารณ์สำคัญก็คือ โดยส่วนใหญ่ ค่าความปลอดภัยนี้พิจารณาเฉพาะพิษเฉียบพลันของสารเคมี แต่ไม่ได้พิจารณาถึงผลกระทบระยะยาวจากการสะสมของสารเคมีในร่างกาย ซึ่งสารเคมีจำนวนมากมีผลต่อสุขภาพได้ทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นผลกระทบต่อระบบกล้ามเนื้อ ระบบประสาท การเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมของเซลล์ (mutagen), การเปลี่ยนแปลงของเซลล์สืบพันธุ์ (teratogenic) ซึ่งทำให้ลูกที่คลอดออกมามีร่างกายผิดปกติ หรือการก่อมะเร็ง และที่สำคัญก็คือ ไม่ได้มีการศึกษาผลที่เกิดขึ้นเมื่อผู้บริโภคได้รับสารเคมีหลายชนิดร่วมกัน ซึ่งมีความเป็นไปได้ที่สารเคมีเหล่านี้อาจมีผลในการเสริมฤทธิ์กันได้

ส่วนสารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่พบนั้น โดยส่วนใหญ่เป็นสารที่พบตกค้างในระบบนิเวศการเกษตร คือ เป็นการปนเปื้อนจากสภาพแวดล้อม

นอกจากนี้ ในรายงานเดียวกัน ได้แสดงผลการสุ่มวิเคราะห์ตัวอย่างอาหารที่นำเข้าจากต่างประเทศ (ไม่ได้แยกเฉพาะเกษตรอินทรีย์) ซึ่งอาหารจากประเทศไทยมีควาเสี่ยงอยู่ในระดับต้นๆ (ลำดับที่ 7) โดย 17.5% ของตัวอย่างอาหารของประเทศไทย (นำเข้าไปขายในยุโรป) สุ่มพบการตกค้างของสารเคมีกำจัดศัตรูพืช ซึ่งสูงกว่าของจีนและอินเดียเสียอีก

แต่ใช่ว่า อาหารที่ผลิตเองในยุโรปจะไม่ได้มีสารเคมีตกค้าง/ปนเปื้อน เพียงแต่สัดส่วนการตกค้างที่เกินเกณฑ์ MRL จะค่อนข้างต่ำ คือ มีเพียงโปรตุเกสประเทศเดียวที่สุ่มพบสินค้าเกิน 10% ที่มีสารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้างเกินระดับ MRL

ดาวน์โหลดรายงานฉบับเต็ม The 2018 European Union report on pesticide residues in food [15.5 MB]